Ақтөбе облыстық әдістемелік орталығы 
Тургенева, 86
2024 ЖЫЛДЫҢ 1 ТОҚСАНЫНДА «БЖЗҚ» АҚ КӨРСЕТКЕН ҚЫЗМЕТТЕР САНЫ 18 МИЛЛИОННАН АСТЫ
01.01.2024ж. мен 31.03.2024ж. аралығында Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры халыққа 18,7 млн. астам қызмет көрсетті. Жүргізілген операциялардың ішінде 6,1 млн. астам қызмет электрондық форматта, ал автоматты түрде – 12,1 млн. қызмет, қашықтан 180 мыңнан астам қызмет көрсетіліп, жүзбе-жүз 296 мыңнан астам қызмет ұсынылды. Оның ішінде тікелей Қор кеңселерінде 279 мыңнан астам қызмет көрсетілді.
ЗЕЙНЕТАҚЫ ЖИНАҚТАРЫН МЕРЗІМІНЕН БҰРЫН КІМ ТОЛЫҚ КӨЛЕМДЕ, АЛ КІМ ІШІНАРА ПАЙДАЛАНУҒА ҚҰҚЫЛЫ? ОЛ ҮШІН НЕ ІСТЕУ ҚАЖЕТ?
Қазақстаннан тыс жерлерге кеткен БЖЗҚ-да зейнетақы жинақтары бар шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдар зейнетақы жинақтарын зейнет жасына толғанға дейін (жеке табыс салығын шегергенде) толық көлемде ала алады.
ЗЕЙНЕТАҚЫ ЖИНАҚТАРЫНЫҢ БІР БӨЛІГІН ИНВЕСТИЦИЯЛЫҚ ПОРТФЕЛЬДІ БАСҚАРУШЫҒА (ИПБ) СЕНІМГЕРЛІК БАСҚАРУҒА БЕРУ ЕРЕЖЕЛЕРІ ҚАНДАЙ? МЕН ЖАҢА ЕРЕЖЕЛЕРГЕ СӘЙКЕС, ЖИНАҒЫМНЫҢ ҚАНШАЛЫҚТЫ КӨЛЕМІН АУДАРА АЛАМЫН?
Міндетті зейнетақы жарналарының (МЗЖ) салымшылары, пайдасына міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары (МКЗЖ), ерікті зейнетақы жарналары (ЕЗЖ) аударылған жеке тұлғалар ИПБ-ның сенімгерлік басқаруына аудару құқығын төменде көрсетілген мөлшерден аспайтын сомада пайдалана алады:
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ҚАЙ САНАТТАҒЫ АЗАМАТТАРЫ МІНДЕТТІ ЗЕЙНЕТАҚЫ ЖАРНАЛАРЫН ТӨЛЕУДЕН БОСАТЫЛАДЫ?
Қазақстан Республикасының Әлеуметтік кодексіне сәйкес Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына (БЖЗҚ) міндетті зейнетақы жарналарын (МЗЖ) төлеуден мүгедектігі мерзімсіз болып белгіленсе, бірінші және екінші топтағы мүгедектігі бар адамдар босатылады.
ЕАЭО-ҒА МҮШЕ МЕМЛЕКЕТТЕР ҚЫЗМЕТКЕРЛЕРІНІҢ ЕҢБЕК ӨТІЛІН ҚАЛАЙ РАСТАУҒА БОЛАДЫ? ОНЫ БЖЗҚ-ҒА ХАБАРЛАСУ АРҚЫЛЫ ЖАСАУҒА БОЛА МА?
2019 жылғы 20 желтоқсандағы Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің еңбекшілерін зейнетақымен қамсыздандыру туралы келісім шеңберінде Қазақстан Республикасындағы (бұдан әрі – ҚР) еңбекшілердің жұмыс өтілін растау жөніндегі құзыретті органдар:
БЖЗҚ-ДАҒЫ ҰЗАҚ УАҚЫТ БОЙЫ ТАЛАП ЕТІЛМЕГЕН ЖИНАҚТАРДЫҢ ТАҒДЫРЫ ҚАЛАЙ ШЕШІЛЕДІ? ОЛ ҚАРЖЫ ҚАНДАЙ ЖАҒДАЙЛАРДА МЕМЛЕКЕТ КІРІСІНЕ АЙНАЛУЫ МҮМКІН?
Әлеуметтік кодекстің ережелерінде БЖЗҚ-дан зейнетақы төлемдеріне негіз бола алатын жағдайлардың нақты тізбесі көрсетілген. Оның ішінде Алушының қайтыс болуына (жерлеуге және (немесе) мұрагерлерге) байланысты жасалатын төлем де бар. Тиісінше, БЖЗҚ зейнетақы жинақтары сомасының есебін жүргізуді алушы немесе оның мұрагері (мұрагерлері) осы соманы талап еткенге дейін жалғастыра береді.
ЕРІКТІ ЗЕЙНЕТАҚЫ ЖАРНАЛАРЫ - ЗЕЙНЕТАҚЫ КАПИТАЛЫН ТОЛЫҚТЫРУДЫҢ ТИІМДІ ӘДІСІ
Жинақтаушы зейнетақы жүйесі шеңберінде Қазақстанда жарналардың мынадай түрлері жүзеге асырылады: міндетті (жұмыс беруші ай сайын аударатын жұмыскердің жалақысының 10%), міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары (жұмыс беруші өз бюджетінен төлейтін зиянды және қауіпті кәсіптер жұмыскерлерінің кірістерінің 5%), сондай-ақ, 2024 жылдан бастап жұмыс берушінің міндетті зейнетақы жарналары (ЖМЗЖ) 1975 жылы және одан кейін туған барлық жұмысшылар үшін (2024 жылы 1,5%-дан, 2028 жылы біртіндеп 5%-ға дейін).
3,13 МЛРД. ТЕҢГЕ ИПБ-ДАН ҚРҰБ-ҒА ҚАЙТАРЫЛДЫ
2023 жылдың сәуір-желтоқсан айлары аралығында БЖЗҚ жалпы сомасы 3,13 млрд. теңгеге ИПБ-дан ҚРҰБ-қа қаражат аудару бойынша 908 өтінішті орындады.
БІРЖОЛҒЫ ЗЕЙНЕТАҚЫ ТӨЛЕМДЕРІН АЛУ
БЗТ алу: МЗЖ есебінен қалыптастырылған жинақ пен ең төменгі жеткіліктілік шегін салыстырыңыз!
ЕАЭО-ҒА МҮШЕ МЕМЛЕКЕТТЕРДІҢ ЕҢБЕКШІЛЕРІНІҢ ЗЕЙНЕТАҚЫСЫ ТУРАЛЫ
ЕАЭО-ға мүше әрбір мемлекет ЕАЭО-ға мүше басқа мемлекеттердің азаматтарын жұмысқа орналастырған кезде оларға өз азаматтарына берілетін құқықтар көлеміне тең көлемде және ұқсас шарттарда зейнетақымен қамсыздандыруға кепілдік береді.
ЗЕЙНЕТ ЖАСЫНА ЖЕТКЕН ЗЕЙНЕТКЕРЛЕР ӨЗ ЖИНАҚТАРЫНЫҢ 50%-НА ДЕЙІН ТҰРҒЫН ҮЙ ЖӘНЕ ЕМДЕУ ҮШІН ПАЙДАЛАНА АЛАДЫ
Зейнет жасына жеткен зейнеткерлердің жиынтық зейнетақысының сомасы кемінде 40% деңгейінде жоғалған табыстың орнын толтыруды қамтамасыз ететін болса, міндетті зейнетақы жарналары есебінен жинақталған жиынтық зейнетақысының 50%-ға дейінгі бөлігін тұрғын үй және емделуге пайдалана алады.
Еңбек жағдайлары зиянды жұмыстармен айналысатын адамдарға арнаулы әлеуметтік төлем алу үшін не істеу керек?
Еңбек жағдайлары зиянды жұмыстарда істейтін (еңбек ететін) адамдарға арнаулы әлеуметтік төлем алу үшін жұмыс берушіге зиянды өндірістік факторлардың әсерін болдырмайтын жұмысқа ауыстыру немесе еңбек шартын бұзу туралы өтініш беру қажет. Қызметкерді зиянды өндірістік факторлардың әсерін болдырмайтын басқа жұмысқа ауыстыру немесе еңбек шартын бұзу туралы мәліметтер жұмыс берушіден ҚР ЕХӘҚМ ақпараттық жүйесіне келіп түседі.
Арнаулы әлеуметтік төлем қашан, кімдер үшін және қандай мақсатта енгізілді?
Ағымдағы жылдың 1 қаңтарынан бастап елімізде мемлекет басшысының тапсырмасымен Қазақстан Республикасының еңбек жағдайлары зиянды жұмыспен қамтылған азаматтары мен ел аумағында тұрақты тұратын шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдардың әлеуметтік қорғалу деңгейін одан әрі арттыру үшін "Азаматтарға арналған үкімет" мемлекеттік корпорациясы арқылы жүзеге асырылатын арнаулы әлеуметтік төлем енгізілді.
Зиянды жағдайларда жұмыс істейтін адамдарға арнаулы әлеуметтік төлем тағайындау үшін қандай талаптар қойылады?
Қазақстан азаматтарына, ел аумағында тұрақты тұратын, еңбек жағдайлары зиянды өндірісте жұмыс істейтін және арнайы әлеуметтік төлем алғысы келетін шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдарға арнаулы әлеуметтік төлем олар:
Еңбек жағдайлары зиянды жұмыстармен айналысатын адамдарға берілетін арнаулы әлеуметтік төлем неден құралады? Қалай есептеледі?
1) Еңбек жағдайлары зиянды жұмыстармен қамтылған (еңбек ететін) азаматтарға берілетін арнаулы әлеуметтік төлем :
Зиянды еңбек жағдайларында жұмыс істейтін адамдарға арналған арнаулы әлеуметтік төлемдерді қай жасқа дейін алуға болады? Төлем мөлшері өзгере ме?
Әлеуметтік кодекске сәйкес зиянды еңбек жағдайларында жұмыс істейтін қызметкерлерге берілетін арнаулы әлеуметтік төлем зейнет жасына толғанға дейін жүзеге асырылатын болады және зейнетақы тағайындалғаннан кейін тоқтатылады.
ЖМЗЖ қандай қаржыдан төленеді? Ол қандай көлемде беріледі және жарнаның мөлшері қалай өзгереді?
2024 жылдың 1 қаңтарынан бастап Қазақстанның жинақтаушы жүйесі жаңа құрамдауыш - жұмыс берушінің зейнетақы жарналарымен (ЖМЗЖ) толықтырылды. Енді әрбір жұмыс беруші БЖЗҚ-ға қызметкердің табысынан міндетті 10 пайыздық жарналардан бөлек, қызметкерлерінің пайдасына өз қаражаты есебінен қосымша жарналар аударуға міндетті. Ерекше атап өтейік: жарналарды төлеу жұмыс берушінің қаражатынан жүзеге асырылады, бірақ олардың мөлшері қызметкердің табысынан есептеледі. 2024 жылы бұл 1,5 пайызды құрайды. 2028 жылға дейін жыл сайын жарна мөлшері 0,5% - ға ұлғайып, 2028 жылы 5% мөлшеріне жетеді:
Жұмыс берушілер ЖМЗЖ-ны қалай аударады?
Егер агент (жұмыс беруші) арнайы салық режимін таңдамаған болса, міндетті зейнетақы жарналарын, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналарын төлеу сияқты кірістер төленетін айдан кейінгі айдың 25-күнінен кешіктірілмей төленуі керек.
Жұмыс беруші ЖМЗЖ төлеу тәртібін бұзған жағдайда қайда жүгінуге болады?
Әлеуметтік кодексте жұмыс берушілердің міндетті зейнетақы жарналарын тек өз қаражаты есебінен төлеу міндеті нақты айқындалған. Салымшылар жарналардың осы түрінің түскені туралы мәліметті жарналардың барлық түрлері бойынша ақпарат берілетін жеке зейнетақы шотынан үзінді көшірмеден көре алады.
ЖМЗЖ-ның енгізілуі жұмыс беруші үшін салмақ болмай ма?
Жаңа құрамдауышты енгізу – (ЖМЗЖ) - басқа міндетті төлемдердің енгізілуіне байланысты бірнеше рет кейінге қалдырылды. Осы уақыт ішінде кәсіпкерлерге жүктеме біркелкі бөлініп, оларға бизнесті өз бюджетінен міндетті зейнетақы жарналарын төлеуге дайындауға мүмкіндік берілді.
«ЖМЗЖ енгізу туралы шешімнің мақсаты қандай?
Жұмыс берушінің міндетті зейнетақы жарналарын енгізу туралы ой елімізде соңғы бірнеше жыл бойы талқыланып келеді. Ол 2014 жылы қабылданған Қазақстан Республикасының зейнетақы жүйесін 2030 жылға дейін одан әрі жаңғырту тұжырымдамасына енгізілген.
ИПБ-ға аударылған қаражатты шешіп алу МҮМКІН ЕМЕС!
ИПБ-ға аударылған қаражатты шешіп алу МҮМКІН ЕМЕС! Соңғы кездері инвестициялық портфельді басқарушыға аударылған зейнетақы жинақтанын шешіп алуға көмектесуге уәде беретін алаяқтар желіде көптеп таралуда.
"Ұлттық қор - балаларға" бағдарламасы бойынша алғашқы нысаналы талаптар мен нысаналы жинақтар түсті
"Ұлттық қор-балаларға" бағдарламасы бойынша БЖЗҚ-ға алғашқы нысаналы талаптар (18 жасқа дейінгі балаларға) есептелініп, нысаналы жинақтау шоттарына алғашқы нысаналы жинақтар (2024 жылы 18 жасқа толатын балаларға) түсті.
БЖЗҚ сайты мен ұялы қосымшасында жеке зейнетақы жоспарын құрудың жаңа қызметі ұсынылады
БЖЗҚ сайты мен ұялы қосымшасында жеке зейнетақы жоспарын құрудың жаңа қызметі ұсынылады. Дербес жоспар пайдаланушыға өз бетінше іске асыруға мүмкіндік береді: - зейнетақы жинағының ағымдағы мөлшерін ескере отырып, зейнетақы төлемдерінің өзіңіз қалаған сомасын негізге ала отырып, жарналардың талап етілетін мөлшерін есептеуге; - жинақтаудың дербес жоспарының орындалуына мониторинг жүргізуге (автоматтандырылған дербес хабарламалар жүйесі арқылы).
Егер қандай да бір жылдағы инвестициялық кіріс теріс сипат алса не болады?
Егер қандай да бір жылдағы инвестициялық кіріс теріс сипат алса не болады? Ұлттық қордың активтері ұзақ мерзімді негізде инвестицияланады және инвестициялау нәтижелері әртүрлі нарықтық факторлар әсер ететін қаржы нарықтарындағы жағдайға тәуелді.
ЗЕЙНЕТАҚЫ КАЛЬКУЛЯТОРЫНЫҢ ЖАҢА МҮМКІНДІКТЕРІ
Болашақ зейнетақының мөлшері туралы сұраққа жауап іздеген БЖЗҚ салымшылары ыңғайлы құрал – зейнетақы калькуляторын пайдалана алады. Оның мүмкіндіктері жақында ғана жаңа функциялармен тролықтырылды. Енді сіз өзіңіздің болжамды болашақ зейнетақыңызды дербес есептеп қана қоймай, Қазақстан Республикасының зейнетақы заңнамасындағы соңғы өзгерістерге сәйкес сақтандыру ұйымынан және болжамды зейнетақы калькуляторынан сақтандыру сыйлықақысы мен сақтандыру төлемін есептеуді өзектендіре аласыз. Бұл ретте мүгедек адамдардың және зиянды және қауіпті еңбек жағдайларында жұмыс істейтін адамдардың орташа өмір сүру ұзақтығы да ескерілді.
БЖЗҚ салымшыларының (алушыларының) дербес деректерін жинау және өңдеу үшін келісімдері неліктен қажет?
Қазіргі кезде көптеген қызмет түрлерін алған кезде мемлекеттік және қаржылық құрылымдар пайдаланушының дербес деректерді жинауға және өңдеуге келісімін сұрайды. Салымшы (алушы) enpf.kz сайтындағы немесе БЖЗҚ ұялы қосымшасында Жеке кабинетіне кірген кезде БЖЗҚ осындай келісім беру туралы неге бір рет сұраныс жасайтынын біліп жүрейік.
БЖЗҚ дан зейнетақы жинақтарын зейнетақы аннуитеті шарты бойынша сақтандыру ұйымдарына аударудың жаңа тәртібі
2024 жылғы 1 қаңтардан бастап зейнетақы аннуитеті шарттары (бұдан әрі – ЗАШ) бойынша зейнетақы жинақтарын БЖЗҚ-дан сақтандыру ұйымдарына аудару рәсімін оңтайландыруды көздейтін Қазақстан Республикасы Әлеуметтік кодексінің және № 44 Қағидалардың ережелері қолданысқа енгізіледі.
2024 жылға арналған зейнетақы жинақтарының ең төменгі жеткіліктілік шегі Ең төменгі жеткіліктілік шегінің мөлшері бұрынғы деңгейде қалды
Қазақстан Республикасының Әлеуметтік кодексіне сәйкес, «БЖЗҚ» АҚ (бұдан әрі – БЖЗҚ, Қор) жыл сайын келесі қаржы жылына арналған Республикалық бюджет туралы заң ресми жарияланғаннан кейін бес жұмыс күнінен кешіктірмей, бұқаралық ақпарат құралдарында, сондай-ақ өзінің интернет-ресурсында алдағы жылға есептелген зейнетақы жинақтарының ең төменгі жеткіліктілігі шегін (ТЖШ) жариялауға міндетті.
АБАЙЛАҢЫЗ! АЛАЯҚТАР ДЕЛДАЛДАР КЕЙПІНЕ ЕНУДЕ!
"Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры" АҚ (БЖЗҚ) соңғы уақытта алаяқтардың жалған ақпарат тарату жағдайларының жиілеп кеткенін хабарлайды.
