Ақтөбе облыстық әдістемелік орталығы 
Тургенева, 86
2023 ЖЫЛДЫҢ ҚОРЫТЫНДЫСЫ БОЙЫНША ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ ДЕМОГРАФИЯЛЫҚ ҮРДІСТЕР
БЖЗҚ 2023 жылдың қорытындысы бойынша демографиялық үрдістерге талдау жасады. Мамандардың болжамы бойынша елдегі өмір сүру ұзақтығы мен қарттардың үлесі артып келеді.
АҚПАРАТТЫҚ ХАБАРЛАМА. ЗЕЙНЕТАҚЫ АКТИВТЕРІНІҢ 2024 ЖЫЛДЫҢ 5 АЙЫНДАҒЫ ИНВЕСТИЦИЯЛЫҚ КІРІСІ ӨТКЕН ЖЫЛҒЫ КӨРСЕТКІШТЕН АСЫП ТҮСТІ
2024 жылдың 5 айында салымшылар мен алушылардың зейнетақы шоттарына бөлінген таза инвестициялық кіріс 631,3 млрд теңгеден асты. Бұл өткен жылдың сәйкес кезеңіндегі көрсеткіштен 138 млрд теңгеге (немесе 28%) артық.
«БЖЗҚ» АҚ-НЫҢ ЗЕЙНЕТАҚЫ АКТИВТЕРІ БОЙЫНША 2024 ЖЫЛДЫҢ 1 МАУСЫМЫНДАҒЫ НЕГІЗГІ КӨРСЕТКІШТЕРІ: БАРЛЫҚ ӨЛШЕМДЕР БОЙЫНША ОҢ ӨЗГЕРІС БАЙҚАЛДЫ
2024 жылғы 1 маусымдағы жағдай бойынша отандастарымыздың БЖЗҚ-дағы зейнетақы шоттарындағы зейнетақы активтері 19,2 трлн теңгеден асып, жыл басынан бері 5 ай ішінде 1,4 трлн теңгеге (немесе 7,7%) өсті. Зейнетақы жинақтарының жылдық өсімі 3,4 трлн теңгеден асты (немесе 21,5%).
2024 ЖЫЛДЫҢ АЛҒАШҚЫ 4 АЙЫНДА БЖЗҚ 21,5 МЛН. ҚЫЗМЕТ КӨРСЕТТІ
2024 жылдың 4 айы ішінде Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры өз салымшыларына 21,5 млн. қызмет көрсетті.
ҚР АЗАМАТТАРЫ БАСҚА ЕЛГЕ ТҰРАҚТЫ ТҰРУҒА КӨШКЕН ЖАҒДАЙДА, ОЛАРДЫҢ ЗЕЙНЕТАҚЫ ЖИНАҚТАРЫ ҚАЙТАРЫЛА МА?
БЖЗҚ-да міндетті, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары (МЗЖ, МКЗЖ) және ерікті зейнетақы жарналары (ЕЗЖ) есебінен зейнетақы жинақтары бар және Қазақстан аумағынан тысқары жерлерге тұрақты тұруға кеткен, Қазақстан заңнамасына сай қажетті құжаттарды өткізген шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдар БЖЗҚ-дан зейнетақы төлемдерін алу құқығын пайдалана алады.
МІНДЕТТІ ЗЕЙНЕТАҚЫ ЖАРНАЛАРЫ БОЙЫНША ҚАТЕ ЕСЕПТЕЛГЕН ҚАРАЖАТТЫ ҚАЛАЙ ҚАЙТАРУҒА БОЛАДЫ?
Қате есептелген соманы қайтару үшін салық агенті (жұмыс беруші) "Азаматтарға арналған үкімет" мемлекеттік корпорациясына қате аударылған міндетті зейнетақы жарналарын қайтару туралы өтініш беруі керек.
ЗЕЙНЕТАҚЫ ЖИНАҒЫМНЫҢ СОМАСЫН ҚАЛАЙ ТЕКСЕРСЕМ БОЛАДЫ?
Жинақ сомасын БЖЗҚ сайтындағы немесе ұялы қосымшасындағы Жеке кабинетіңізден тексеруге болады. Егер Сіз БЖЗҚ-дағы Жеке кабинетке ешқашан кірмеген болсаңыз, онда БЖЗҚ сайты арқылы ЭЦҚ кілтінің көмегімен авторланып, Жеке кабинетіңіз үшін өзіңізге сәйкес келетін құпиясөз орнатуға кеңес береміз.
ЗЕЙНЕТАҚЫ ЖИНАҚТАРЫ СОМАСЫНЫҢ ӨЗГЕРУ СЕБЕБІ НЕДЕ?
Қорға түскен зейнетақы жарналары жеке зейнетақы шоттарында сақталып қана қоймай, сонымен қатар инвестицияланып, салымшыларға табыс әкеледі. Зейнетақы жинақтарын экономиканың түрлі салаларындағы, әртүрлі валюталардағы сан-алуан қаржы құралдарына инвестициялауды Ұлттық Банк және инвестициялық портфельді басқарушылар (ИПБ) жүзеге асырады. Алайда, қаржы нарықтарындағы жағдай экономикалық, саяси және басқа факторлардың әсерінен өзгеруі мүмкін.
ЕҢ ТӨМЕНГІ ЖЕТКІЛІКТІЛІК ШЕГІ ҚАЛАЙ ЕСЕПТЕЛЕТІНІН ТҮСІНДІРІҢІЗШІ? АҒЫМДАҒЫ ЖЫЛЫ ОЛАРДЫҢ МӨЛШЕРІ ҚАНДАЙ?
Ең төменгі жеткіліктілік шектерін есептеу ҚР Үкіметінің 30.06.2023 № 521 қаулысымен бекітілген айқындау әдістемесіне сәйкес жүргізіледі.
«БЖЗҚ» АҚ ХАЛЫҚАРАЛЫҚ САПА МЕНЕДЖМЕНТІ СТАНДАРТЫ БОЙЫНША СЫРТҚЫ ҚАЙТА СЕРТИФИКАТТАУ АУДИТІНЕН СӘТТІ ӨТТІ
«БЖЗҚ» АҚ халықаралық сапа менеджменті стандарты бойынша сыртқы қайта сертификаттау аудитінен сәтті өтті. Бұл Қордың басқару жүйесін ұдайы жетілдіріп, дамуын жалғастырып, үрдістерді тиімді басқарып, зейнетақы қызметтерінің сапасын ұдайы арттырып отырғандығының дәлелі.
«ҰЛТТЫҚ ҚОР - БАЛАЛАРҒА» БАҒДАРЛАМАСЫ БОЙЫНША ТАҒЫ БІР УӘКІЛЕТТІ ОПЕРАТОР ҚОСЫЛДЫ
«Ұлттық қор – балаларға» бағдарламасы бойынша тағы бір уәкілетті оператор қосылды. Енді оқуға төлеуге арналған нысаналы жинақ төлемдерін алу үшін «Отбасы банкі» «Тұрғын үй құрылыс жинақ банкі» АҚ-нан бөлек, жақында БЖЗҚ келісім-шарт жасасқан «Қазақстан Халық банкі» АҚ-на жүгінуге болады.
"ҰЛТТЫҚ ҚОР - БАЛАЛАРҒА" БАҒДАРЛАМАСЫН ІСКЕ АСЫРУДЫҢ АЛҒАШҚЫ 3 АЙЫНДА ЖАС ОТАНДАСТАРЫМЫЗ НЫСАНАЛЫ ЖИНАҚТАРЫН ҚАЛАЙ ПАЙДАЛАНУДА
2024 жылғы 1 мамырдағы жағдай бойынша "Ұлттық қор - балаларға" бағдарламасы шеңберінде "БЖЗҚ" АҚ жалпы сомасы 585 641,64 АҚШ долларына 5 845 өтінішті орындады (өтініш берушілердің банктік шоттарына аудару үшін уәкілетті операторларға аударылды). Оның ішінде тұрғын үй жағдайларын жақсарту мақсатында 263 664,90 АҚШ долларына 2 634 өтініш, білім беру ақысын төлеу үшін 321 976,74 АҚШ доллары көлеміне 3 211 өтініш орындалды.
ЗЕЙНЕТАҚЫНЫ НЕЛІКТЕН УАҚЫТЫЛЫ РЕСІМДЕУ КЕРЕК?
«БЖЗҚ» АҚ (бұдан әрі – БЖЗҚ, Қор) Қорда міндетті зейнетақы жарналары және (немесе) міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары есебінен қалыптастырылған зейнетақы жинақтары бар және жалпыға бірдей белгіленген зейнет жасына жеткен адамдардың, сондай-ақ, егер мүгедектігі мерзімсіз болып белгіленсе, бірінші және екінші топтағы мүгедектігі бар адамдардың БЖЗҚ-дан зейнетақы төлемдерін белгіленген кесте бойынша алуға құқықтары бар екенін еске салады.
«БЖЗҚ» АҚ БАСҚАРМА ТӨРАҒАСЫ ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ҒЫЛЫМИ-ТӘЖІРИБЕЛІК СЕМИНАРҒА ҚАТЫСТЫ
«БЖЗҚ» АҚ Басқарма төрағасы Жанат Құрманов Ресей Үкіметі жанындағы Қаржы университетінің Мемлекеттік зейнетақы жүйесін дамыту және актуарлық статистикалық талдау ғылыми-зерттеу орталығы ұйымдастырған халықаралық ғылыми-тәжірибелік семинарға қатысты.
2024 ЖЫЛДЫҢ 1 ТОҚСАНЫНДА «БЖЗҚ» АҚ КӨРСЕТКЕН ҚЫЗМЕТТЕР САНЫ 18 МИЛЛИОННАН АСТЫ
01.01.2024ж. мен 31.03.2024ж. аралығында Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры халыққа 18,7 млн. астам қызмет көрсетті. Жүргізілген операциялардың ішінде 6,1 млн. астам қызмет электрондық форматта, ал автоматты түрде – 12,1 млн. қызмет, қашықтан 180 мыңнан астам қызмет көрсетіліп, жүзбе-жүз 296 мыңнан астам қызмет ұсынылды. Оның ішінде тікелей Қор кеңселерінде 279 мыңнан астам қызмет көрсетілді.
ЗЕЙНЕТАҚЫ ЖИНАҚТАРЫН МЕРЗІМІНЕН БҰРЫН КІМ ТОЛЫҚ КӨЛЕМДЕ, АЛ КІМ ІШІНАРА ПАЙДАЛАНУҒА ҚҰҚЫЛЫ? ОЛ ҮШІН НЕ ІСТЕУ ҚАЖЕТ?
Қазақстаннан тыс жерлерге кеткен БЖЗҚ-да зейнетақы жинақтары бар шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдар зейнетақы жинақтарын зейнет жасына толғанға дейін (жеке табыс салығын шегергенде) толық көлемде ала алады.
ЗЕЙНЕТАҚЫ ЖИНАҚТАРЫНЫҢ БІР БӨЛІГІН ИНВЕСТИЦИЯЛЫҚ ПОРТФЕЛЬДІ БАСҚАРУШЫҒА (ИПБ) СЕНІМГЕРЛІК БАСҚАРУҒА БЕРУ ЕРЕЖЕЛЕРІ ҚАНДАЙ? МЕН ЖАҢА ЕРЕЖЕЛЕРГЕ СӘЙКЕС, ЖИНАҒЫМНЫҢ ҚАНШАЛЫҚТЫ КӨЛЕМІН АУДАРА АЛАМЫН?
Міндетті зейнетақы жарналарының (МЗЖ) салымшылары, пайдасына міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары (МКЗЖ), ерікті зейнетақы жарналары (ЕЗЖ) аударылған жеке тұлғалар ИПБ-ның сенімгерлік басқаруына аудару құқығын төменде көрсетілген мөлшерден аспайтын сомада пайдалана алады:
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ҚАЙ САНАТТАҒЫ АЗАМАТТАРЫ МІНДЕТТІ ЗЕЙНЕТАҚЫ ЖАРНАЛАРЫН ТӨЛЕУДЕН БОСАТЫЛАДЫ?
Қазақстан Республикасының Әлеуметтік кодексіне сәйкес Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына (БЖЗҚ) міндетті зейнетақы жарналарын (МЗЖ) төлеуден мүгедектігі мерзімсіз болып белгіленсе, бірінші және екінші топтағы мүгедектігі бар адамдар босатылады.
ЕАЭО-ҒА МҮШЕ МЕМЛЕКЕТТЕР ҚЫЗМЕТКЕРЛЕРІНІҢ ЕҢБЕК ӨТІЛІН ҚАЛАЙ РАСТАУҒА БОЛАДЫ? ОНЫ БЖЗҚ-ҒА ХАБАРЛАСУ АРҚЫЛЫ ЖАСАУҒА БОЛА МА?
2019 жылғы 20 желтоқсандағы Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің еңбекшілерін зейнетақымен қамсыздандыру туралы келісім шеңберінде Қазақстан Республикасындағы (бұдан әрі – ҚР) еңбекшілердің жұмыс өтілін растау жөніндегі құзыретті органдар:
БЖЗҚ-ДАҒЫ ҰЗАҚ УАҚЫТ БОЙЫ ТАЛАП ЕТІЛМЕГЕН ЖИНАҚТАРДЫҢ ТАҒДЫРЫ ҚАЛАЙ ШЕШІЛЕДІ? ОЛ ҚАРЖЫ ҚАНДАЙ ЖАҒДАЙЛАРДА МЕМЛЕКЕТ КІРІСІНЕ АЙНАЛУЫ МҮМКІН?
Әлеуметтік кодекстің ережелерінде БЖЗҚ-дан зейнетақы төлемдеріне негіз бола алатын жағдайлардың нақты тізбесі көрсетілген. Оның ішінде Алушының қайтыс болуына (жерлеуге және (немесе) мұрагерлерге) байланысты жасалатын төлем де бар. Тиісінше, БЖЗҚ зейнетақы жинақтары сомасының есебін жүргізуді алушы немесе оның мұрагері (мұрагерлері) осы соманы талап еткенге дейін жалғастыра береді.
ЕРІКТІ ЗЕЙНЕТАҚЫ ЖАРНАЛАРЫ - ЗЕЙНЕТАҚЫ КАПИТАЛЫН ТОЛЫҚТЫРУДЫҢ ТИІМДІ ӘДІСІ
Жинақтаушы зейнетақы жүйесі шеңберінде Қазақстанда жарналардың мынадай түрлері жүзеге асырылады: міндетті (жұмыс беруші ай сайын аударатын жұмыскердің жалақысының 10%), міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары (жұмыс беруші өз бюджетінен төлейтін зиянды және қауіпті кәсіптер жұмыскерлерінің кірістерінің 5%), сондай-ақ, 2024 жылдан бастап жұмыс берушінің міндетті зейнетақы жарналары (ЖМЗЖ) 1975 жылы және одан кейін туған барлық жұмысшылар үшін (2024 жылы 1,5%-дан, 2028 жылы біртіндеп 5%-ға дейін).
3,13 МЛРД. ТЕҢГЕ ИПБ-ДАН ҚРҰБ-ҒА ҚАЙТАРЫЛДЫ
2023 жылдың сәуір-желтоқсан айлары аралығында БЖЗҚ жалпы сомасы 3,13 млрд. теңгеге ИПБ-дан ҚРҰБ-қа қаражат аудару бойынша 908 өтінішті орындады.
БІРЖОЛҒЫ ЗЕЙНЕТАҚЫ ТӨЛЕМДЕРІН АЛУ
БЗТ алу: МЗЖ есебінен қалыптастырылған жинақ пен ең төменгі жеткіліктілік шегін салыстырыңыз!
ЕАЭО-ҒА МҮШЕ МЕМЛЕКЕТТЕРДІҢ ЕҢБЕКШІЛЕРІНІҢ ЗЕЙНЕТАҚЫСЫ ТУРАЛЫ
ЕАЭО-ға мүше әрбір мемлекет ЕАЭО-ға мүше басқа мемлекеттердің азаматтарын жұмысқа орналастырған кезде оларға өз азаматтарына берілетін құқықтар көлеміне тең көлемде және ұқсас шарттарда зейнетақымен қамсыздандыруға кепілдік береді.
ЗЕЙНЕТ ЖАСЫНА ЖЕТКЕН ЗЕЙНЕТКЕРЛЕР ӨЗ ЖИНАҚТАРЫНЫҢ 50%-НА ДЕЙІН ТҰРҒЫН ҮЙ ЖӘНЕ ЕМДЕУ ҮШІН ПАЙДАЛАНА АЛАДЫ
Зейнет жасына жеткен зейнеткерлердің жиынтық зейнетақысының сомасы кемінде 40% деңгейінде жоғалған табыстың орнын толтыруды қамтамасыз ететін болса, міндетті зейнетақы жарналары есебінен жинақталған жиынтық зейнетақысының 50%-ға дейінгі бөлігін тұрғын үй және емделуге пайдалана алады.
Еңбек жағдайлары зиянды жұмыстармен айналысатын адамдарға арнаулы әлеуметтік төлем алу үшін не істеу керек?
Еңбек жағдайлары зиянды жұмыстарда істейтін (еңбек ететін) адамдарға арнаулы әлеуметтік төлем алу үшін жұмыс берушіге зиянды өндірістік факторлардың әсерін болдырмайтын жұмысқа ауыстыру немесе еңбек шартын бұзу туралы өтініш беру қажет. Қызметкерді зиянды өндірістік факторлардың әсерін болдырмайтын басқа жұмысқа ауыстыру немесе еңбек шартын бұзу туралы мәліметтер жұмыс берушіден ҚР ЕХӘҚМ ақпараттық жүйесіне келіп түседі.
Арнаулы әлеуметтік төлем қашан, кімдер үшін және қандай мақсатта енгізілді?
Ағымдағы жылдың 1 қаңтарынан бастап елімізде мемлекет басшысының тапсырмасымен Қазақстан Республикасының еңбек жағдайлары зиянды жұмыспен қамтылған азаматтары мен ел аумағында тұрақты тұратын шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдардың әлеуметтік қорғалу деңгейін одан әрі арттыру үшін "Азаматтарға арналған үкімет" мемлекеттік корпорациясы арқылы жүзеге асырылатын арнаулы әлеуметтік төлем енгізілді.
Зиянды жағдайларда жұмыс істейтін адамдарға арнаулы әлеуметтік төлем тағайындау үшін қандай талаптар қойылады?
Қазақстан азаматтарына, ел аумағында тұрақты тұратын, еңбек жағдайлары зиянды өндірісте жұмыс істейтін және арнайы әлеуметтік төлем алғысы келетін шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдарға арнаулы әлеуметтік төлем олар:
Еңбек жағдайлары зиянды жұмыстармен айналысатын адамдарға берілетін арнаулы әлеуметтік төлем неден құралады? Қалай есептеледі?
1) Еңбек жағдайлары зиянды жұмыстармен қамтылған (еңбек ететін) азаматтарға берілетін арнаулы әлеуметтік төлем :
Зиянды еңбек жағдайларында жұмыс істейтін адамдарға арналған арнаулы әлеуметтік төлемдерді қай жасқа дейін алуға болады? Төлем мөлшері өзгере ме?
Әлеуметтік кодекске сәйкес зиянды еңбек жағдайларында жұмыс істейтін қызметкерлерге берілетін арнаулы әлеуметтік төлем зейнет жасына толғанға дейін жүзеге асырылатын болады және зейнетақы тағайындалғаннан кейін тоқтатылады.
